روزنامه شهروند
1397/01/15
کام مردم را تلخ نکنید
شهروند| «فیلترکردن یا نکردن تلگرام»؛ این موضوع مورد بحث میان سیاسیون و مسئولان در روزهای بعد از تعطیلات نوروزی است.این شبکه پیام‌رسان گرچه در جریان نارضایتی‌های خیابانی دی‌ماه سال گذشته به صورتی نابهنگام در معرض توجه مسئولان قرار گرفت و حتی کار به فیلترینگ آن هم کشید اما آن‌طور که از خبرها برآمد، با دستور مستقیم رئیس‌جمهوری رفع فیلتر شد تا این‌که در جریان تعطیلات عید نوروز موضوع فیلترینگ تلگرام با خبررسانی علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس مبنی بر فیلتر این پیام‌رسان تا آخر فروردین‌ماه بار دیگر این موضوع را بر سر زبان‌ها انداخت. به‌طوری که موجی از انتقادات و نظرات از ناحیه نمایندگان مجلس و سیاسیون نسبت به این اظهارنظر بروجردی به راه افتاد.
این انتقادات درحالی ادامه داشت که دیروز هم رئیس‌جمهوری به این موضوع واکنش نشان داد؛ او که چه قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم و چه بعد از آن به انحای مختلف مخالفت خود را با موضوع فیلترینگ ابراز کرده بود، در دیدار نوروزی و در جمع وزرا، استانداران و مدیران دستگاه‌های اجرایی گفت که بنای نظام بر رفع انحصار از فضای پیام‌رسان‌ها بوده است نه فیلتر و بستن فضای مجازی.
علاوه بر حسن روحانی بهارستان‌نشینان هم به موضوع مطرح‌شده بشدت انتقاد کردند. هرچند گمان می‌رفت که با انتقادات نمایندگان و بیان سازوکار تصمیم‌گیری شورای‌عالی فضای مجازی از سوی آنان، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس صحبت‌های خود را به نحوی اصلاح کند، اما او دیروز نیز بر حرف‌های پیشین خود پافشاری کرد و البته ادعاهای جدیدی را هم در مورد ناامن‌بودن تلگرام نیز مطرح کرد. رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگو با خانه ملت، با تأکید بر این‌که بخشی از تهدیدهای امنیت کشور در تلگرام رقم میخورد، گفت: به موضوع تلگرام باید با نگاه به منافع ملی و امنیت ملی نگاه کرد.
علاوه بر این دیروز ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی کشور هم در گفت‌وگو با صداوسیما تعارف را درباره تلگرام کنار گذاشت و با توضیحاتی که ارایه کرد، گفت که فیلترینگ احتمالی تلگرام شایعه نبوده، بلکه قطعی است.
تیشه به ریشه اشتغال نزنید
رئیس‌جمهوری دیروز و در دیدار نوروزی جمعی از وزرا، استانداران و مدیران دستگاه‌های اجرایی با بیان این‌که خواست مردم از دولتی که به آن رأی داده‌اند، تلاش بیشتر برای تقویت رفاه و امنیت است، گام‌برداشتن در مسیر گسترش بیشتر دسترسی به فضای ارتباطی، اطلاعات و قدرت انتخاب مردم را ضروری خواند و تأکید کرد که «داشتن پیام‌رسان‌های ایرانی، توانمند، امن و ارزان که بتوانند مشکل و نیازهای مردم را حل کنند، بی‌تردید باعث افتخار همگان خواهد بود و هدف از ایجاد و تقویت نرم‌افزارها و پیام‌رسان‌های داخلی فیلتر یا مسدودکردن دسترسی‌ها نباید باشد، بلکه باید با هدف رفع انحصار در پیام‌رسان‌ها انجام شود.» روحانی آموزش استفاده بهینه از فضای مجازی و تدوین محتوای مناسب و خوب برای انتشار در این فضا را نیز ضروری خواند و گفت: «فضای مجازی خوب با تولید محتوای خوب، جذاب و مفید و نه صرفا با انحصار و محدودکردن آن، تأمین خواهد شد.» روحانی در این دیدار و در واکنش به خبرهای مطرح‌شده درخصوص احتمال فیلتر تلگرام گفته است: «بنای نظام بر رفع انحصار از فضای پیام‌رسان‌ها بوده است نه فیلتر و بستن فضای مجازی». روحانی ادامه داد که «کام مردم را با این‌گونه حرف‌ها تلخ نکنید، در فضای بحران بیکاری تیشه به ریشه اشتغال نزنید.»
روایت دو نماینده مجلس از اظهارات رئیس‌جمهوری
جلال میرزایی و زهرا ساعی، دو نماینده مجلس شورای اسلامی که دیروز در دیدار رئیس‌جمهوری با جمعی از مدیران ارشد کشوری حضور داشتند، جزییات بیشتری درباره اظهارات روحانی درباره شایعه فیلترینگ تلگرام ارایه دادند. جلال میرزایی نماینده مجلس توضیحات بیشتری درباره سخنان رئیس‌جمهوری درباره فیلتر تلگرام ارایه داد و گفت: رئیس‌جمهوری گفت که ما نباید با این نوع کارها در جامعه التهاب ایجاد کنیم. اگر مشکلی هست، باید آن را با تدبیر حل کرد و باید در سال جدید امید ایجاد کنیم و نباید مواردی مطرح کنیم که باعث ایجاد استرس و اضطراب در جامعه شود. او افزود: رئیس‌جمهوری گفت که تلگرام یک ابزار اطلاع‌رسانی است که 95درصد محتوای آن مفید و شاید 5درصد آن مشکل‌ساز باشد؛ از این‌رو ما باید محتوای آن را درست کنیم. فراموش نکنیم که با مسدودکردن تلگرام 200هزار فرصت شغلی از بین می‌رود و در این زمینه باید همه جوانب در نظر گرفته شود. این نماینده مجلس در ادامه گفت: آقای روحانی اشاره کرد که همگان روی تولید ابزار اطلاع‌رسانی که در داخل وجود داشته باشد و انحصار را از تلگرام بگیرد، اتفاق نظر دارند؛ ما باید در کنار تلگرام پیام‌رسان‌های داخلی را تولید کنیم و هیچ‌کس مخالف این نیست که انحصار از تلگرام گرفته شود، اما راه‌حل این نیست که تلگرام را ببندیم تا در داخل یک پیام‌رسان تولید کنیم.
سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس از دیگر نمایندگانی بود که در جلسه نوروزی رئیس‌جمهوری با جمعی از مدیران ارشد کشوری حضور داشت و نسبت به موضوع فیلترینگ تلگرام واکنش نشان داد و گفت: اصلا قصد فیلترینگ نیست و هیچ مرجع، نهاد و هیچ‌کسی اعلام نکرده که قرار است فیلترینگ تلگرام اتفاق بیفتد. زهرا ساعی در مورد صحبت‌های دیروز رئیس‌جمهوری در مورد فیلترینگ تلگرام گفت: فیلترینگ تلگرام یک شایعه است و این نحوه برخورد درست نیست. اگر قرار است نظارتی شود، بحث تأمین امنیت و آسایش و رضایت مردم است. باید رضایت مردم جلب و خواسته مردم تأمین شود. با صراحت گفتند که بیشتر رفع انحصار است تا فیلترینگ و می‌خواهند مسأله را از این انحصار خارج کنند.
پیشنهاد برگزاری نظرسنجی
همزمان یک عضو هیأت‌رئیسه فراکسیون امید مجلس با بیان این‌که فیلترینگ پیام‌رسان خارجی منجر به استفاده از نمونه داخلی نمی‌شود، پیشنهاد برگزاری نظرسنجی را برای تعیین میزان اعتماد عمومی به پیام‌رسان داخلی مطرح کرد و بر لزوم بازسازی اعتماد عمومی تأکید کرد. فاطمه سعیدی در گفت‌وگو با ایلنا، با اشاره به شایعات ضد و نقیض روزهای گذشته در مورد اعمال محدودیت در فضای مجازی اظهار کرد: دولت تا این‌جا نشان داده، بنا ندارد رو به محدودکردن مردم در فضای مجازی بیاورد و ما هم پشتیبان همین رویکرد هستیم. وی همچنین در رابطه با فیلترینگ تلگرام گفت: اگر به بهانه روی آوردن به پیام‌رسان‌های داخلی مردم را محدود کنیم، نتیجه عکس خواهیم گرفت. کسانی که فکر می‌کنند با فیلترکردن یک پیام‌رسان خارجی موج اقبال به پیام‌رسان‌های داخلی را شاهد خواهیم بود، دچار خطای فاحشی در تحلیل هستند.
هیچ امنیتی بدون آزادی پایدار نیست
اما واکنش‌ها به اظهارات علاءالدین بروجردی در مورد فیلتر‌شدن تلگرام و دفاع تنها منحصر به موضع‌گیری‌های رسمی نبود و به فضای مجازی چون توییتر نیز تسری پیدا کرد. دیروز هم دو نماینده مجلس در پیام‌های توییتری خود نسبت به اظهارات رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس واکنش نشان دادند. علیرضا رحیمی که اتفاقا خود نیز از اعضای کمیسیون امنیت ملی است، در توییتر خود نوشته که «آزادی‌های مشروع ازجمله حق دسترسی به رسانه ولو به نام حفظ استقلال و امنیت کشور برابر اصل نهم قانون اساسی سلب‌شدنی نیستند.» همچنین ناهید تاج‌الدین، نماینده مردم اصفهان در مجلس نیز در توییتر خود نوشت: «باید باور داشته باشیم امنیت ملی، مردم‌مدار و مبتنی بر اعتماد مردم است، فیلترینگ تلگرام به امنیت ملی کمکی نمی‌کند. هیچ امنیتی بدون آزادی پایدار نخواهد بود.»
جایگزین مورد اعتمادی وجود ندارد
نگرانی در مورد فیلترینگ تلگرام موضوعی است که طبق گفته کارشناسان کسب‌و‌کار بسیاری از مردم را نیز تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد. در این مورد رئیس کمیته حمایت از کسب‌و‌کارهای الکترونیک در مجلس گفت: بزرگترین عارضه فیلترینگ تلگرام تعمیق بی‌اعتمادی موجود میان مردم و دستگاه‌های مسئول است. پروانه مافی در رابطه با اخبار و شایعات مطرح‌شده درباره فیلترینگ تلگرام عنوان کرد: بزرگترین عارضه فیلترینگ تلگرام تعمیق بی‌اعتمادی موجود میان مردم و دستگاه‌های مسئول است. زمانی می‌توان تلگرام را فیلتر کرد که نیاز به این پیام‌رسان را در جامعه کاهش داده باشیم. این عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس گفت: واقعیت را نباید نادیده گرفت مردم نسبت به پیام‌رسان‌های داخلی درست یا غلط اعتماد ندارند مسأله اصلی بی‌اعتمادی مردم به نظام تصمیم‌گیری و برخی دستگاه‌های مسئول در داخل کشور است. من بعید می‌دانم که این مسأله را با فیلترینگ بشود حل کرد؛ وقتی جایگزین مطلوب و مورد اعتمادی برای مردم وجود ندارد.
فیلترینگ در حیطه اختیارات شورای‌عالی فضای مجازی نیست
طیبه سیاوشی، نماینده تهران می‌گوید: شورای‌عالی فضای مجازی وظایفی مانند نظارت را برعهده دارد اما فیلترینگ در حیطه اختیارات و جزو وظایف آن نیست. این عضو فراکسیون امید در گفت‌وگو با رویداد ۲۴ درباره تصمیم احتمالی شورای‌عالی فضای مجازی برای فیلتر تلگرام گفت: درباره شایعه فیلتر تلگرام از وزیر ارتباطات سوال کردم، ایشان گفت كه «احتمالش وجود دارد اما من بشدت با فيلتر به‌عنوان تنها راهكار مخالفم» و البته معتقدم بقيه مسئولين هم باید موضع خود را اعلام كنند. در حال حاضر اکثریت مجلس دهم با فیلترینگ تلگرام و محدودکردن آزادی بیان مخالف هستند. عضو فراکسیون زنان مجلس در ادامه افزود: بحث شایعه فیلتر تلگرام پس از ناآرامی‌ها بارها مطرح شده است. ولی نمی‌دانم شایعه آخر در کجا مطرح شد؛ اما آنچه مسلم است این‌که از طریق شورای‌عالی فضای مجازی مطلبی اعلام نشده، چراکه اساسا این موضوع از وظایف این شورا نیست.
فیلترینگ احتمالی تلگرام شایعه نبوده، بلکه قطعی است
سخنان سیاوشی مبنی بر این‌که «فیلترینگ در حیطه اختیارات شورای‌عالی فضای مجازی نیست» در حالی مطرح میشود که دیروز ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای‌عالی فضای مجازی کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری صداوسیما تعارف را کنار گذاشت و با توضیحاتی که ارایه کرد، مشخص شد كه فیلترینگ احتمالی تلگرام شایعه نبوده، بلکه قطعی است. فیروزآبادی در بخش دیگری از صحبت‌هایش گفت: «تلگرام با بخش خصوصی ما دشمنی دارد و هیچوقت حاضر نشد با بخش خصوصی ما کار کند.» البته وی توضیح نداد منظورش از بخش خصوصی مورد نظر چه شرکت یا موسسه‌ای بوده و آنها چه پیشنهادی برای تلگرام داشته‌اند. فیروزآبادی این را هم گفت که تلگرام در هیچ کشوری پیام‌رسان غالب نیست و تنها در ایران وضع این‌گونه است.
سایر اخبار این روزنامه
کام مردم را تلخ نکنید
فیلم می ماند و دسیسه و قیمت ناچیز آدم ها
کمين دشمن خاموش
نوروز سرخ جنگل‌های شمال
«گُل»زنی روی سکو!
«ارج» بی‌ارج؛ «سامسونگ» پر ارج!
خطابه‌ها و فریادها
صفحه شهرونگ
رویای سبقت از صمد و آیدین
از حادثه جلو می‌افتیم
عصر پلیس
پراکنش جغرافیایی فساد
آب آبادان، دو برابر شورتر از قبل
مراجعه ۱۰ هزار تهرانی به مراکز اهدای خون در نوروز
حمايت از كالاي ايراني؛ چگونه؟ (بخش دوم)
